Ο Γιώργος Παπανδρέου μπορεί να έκανε εσφαλμένους υπολογισμούς σχετικά με το δημοψήφισμα, αλλά ακολουθώντας το παράδειγμα του παππού και του πατέρα του μπορεί να επιστρέψει και πάλι στην πρωθυπουργία, υποστηρίζει σε συνέντευξή του στην «Κ» ο στενός του σύμβουλος και καθηγητής του Χάρβαρντ, Ρίτσαρντ Πάρκερ. Φίλος της Mαργαρίτας και του Ανδρέα Παπανδρέου, αλλά και του Γιώργου, για τέσσερις δεκαετίες, ο κ. Πάρκερ γνωρίζει όσο λίγοι τον τρόπο σκέψης του τέως πρωθυπουργού. Μιλά για το παρασκήνιο της απόφασης για το δημοψήφισμα, δεν αποκλείει διάσπαση του ΠΑΣΟΚ και ανακατατάξεις στην ελληνική πολιτική σκηνή, υπονοώντας και ρόλο για την Ντόρα Μπακογιάννη, ενώ χαρακτηρίζει τον Λουκά Παπαδήμο τον «σωστό άνθρωπο στη σωστή στιγμή».
– Γνωρίζετε καλά τον Γ. Παπανδρέου. Θα παραμείνει
πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και θα επιχειρήσει να επιστρέψει στην πρωθυπουργία;– Να ρωτήσω εγώ εσάς: πόσες φορές έγιναν πρωθυπουργοί ο παππούς και ο πατέρας του; Η ιδιαιτερότητα της ελληνικής πολιτικής ζωής είναι ότι οι ηγέτες επιστρέφουν. Και αυτό είναι θετικό στοιχείο. Ο Γεώργιος Παπανδρέου και ο Ανδρέας Παπανδρέου υπηρέτησαν τον ελληνικό λαό ως πρωθυπουργοί περισσότερες από μία φορά. Δεν βλέπω κάποιο στοιχείο στην ελληνική Ιστορία που να μην επιτρέπει να συμβεί το ίδιο και με τον Γιώργο Παπανδρέου. Νομίζω ότι μπορεί να είναι ξανά ένας μεγάλος ηγέτης της Ελλάδας. Εκανε το καλύτερο που μπορούσε κάτω από απίστευτες συνθήκες. Οι Ελληνες θα αρχίσουν τα επόμενα χρόνια να αντιλαμβάνονται πόσες μεταρρυθμίσεις έθεσε σε κίνηση κατά τη διάρκεια της διετίας που κυβέρνησε.
Νέες ισορροπίες
– Υπάρχουν αντιδράσεις στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ.
– Το ΠΑΣΟΚ της δεκαετίας του ’80 δεν έχει καμία σχέση με το σημερινό ΠΑΣΟΚ. Υπάρχουν βαθιές τριβές στο εσωτερικό του κόμματος. Δεν ξέρω εάν θα διασπασθεί και αν θα μετακινηθεί προς νέες κατευθύνσεις. Υπάρχουν επίσης μικρά κόμματα όπως αυτό της κ. Μπακογιάννη. Θα μπορούσαν να υπάρξουν νέες ισορροπίες και ανακατατάξεις. Δεν το ξέρω, αλλά ιστορικά έχει συμβεί.
– Πώς ερμηνεύετε την τηλεφωνική επικοινωνία Ομπάμα - Παπανδρέου;
– Ενας εν ενεργεία πρόεδρος των ΗΠΑ τηλεφώνησε σε έναν τέως πρωθυπουργό της Ελλάδας μόλις μία εβδομάδα μετά την παραίτησή του. Πόσες φορές έχει συμβεί κάτι τέτοιο στην ελληνική Ιστορία; Το μήνυμα για τους Ελληνες είναι η παρομοίωση που κάνουμε εδώ στην Αμερική για τους πυγμάχους. Ο Παπανδρέου ηγείτο μιας χώρας μεσαίου βάρους, αλλά αγωνίσθηκε σας πυγμάχος βαρέων βαρών. Εχει τον σεβασμό ισχυρών ανθρώπων όπως ο πρόεδρος Ομπάμα. Δεν θα ξαναδείτε τέτοια εκτίμηση προς Ελληνα ηγέτη, τουλάχιστον όχι στους Ελληνες πολιτικούς που βλέπω στον ορίζοντα.
– Πώς αποφάσισε να προχωρήσει σε δημοψήφισμα;
– Γύρισε στις 27 Οκτωβρίου στην Αθήνα με μια συμφωνία που ήταν καλή για τη μείωση του χρέους, με μια υπόσχεση παροχής βοήθειας για ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και ενδείξεις για διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους, και ξαφνικά συνειδητοποίησε ότι οι τράπεζες δεν ήθελαν το «κούρεμα» κατά 50% και ισχυρά κέντρα εξουσίας αντιδρούσαν. Οι σημερινοί μεγαλομέτοχοι, άτομα και οικογένειες που ελέγχουν τις μεγάλες τράπεζες, θα έχαναν την ισχύ τους όταν το κράτος θα εισερχόταν στις τράπεζες. Παράλληλα, άρχιζαν αναλήψεις από καταθέσεις.
– Μιλήσατε μαζί του γι’ αυτήν την ιδέα;
– Είχε μιλήσει γι’ αυτό, αλλά συνειδητοποίησε ότι υπήρχε πραγματικό πρόβλημα με τη συμφωνία της 26ης Οκτωβρίου, την «πεισματάρικη» στάση της Ν. Δ. και την Ελλάδα να κινδυνεύει. Θεωρούσε ότι αυτή δεν ήταν η τέλεια συμφωνία, αλλά η Ελλάδα δεν ήταν σε θέση να πετύχει την τέλεια συμφωνία.
– Δεν είχε ενημερώσει Μέρκελ και Σαρκοζί.
– Δεν με ρώτησε, αλλά το δικό μου πολιτικό ένστικτο λέει ότι εάν το είχε κάνει μπορεί να βοηθούσε. Ομως, δεν έχω ιδία εικόνα για τη Μέρκελ και τον Σαρκοζί όπως έχει ο ίδιος από τις άμεσες επαφές μαζί τους.
– Πάντως το συζητήσατε.
– Δεν μοιράστηκε μαζί μου τη λογική που κρυβόταν πίσω από τη σκέψη του. Γνώριζα ότι εξέταζε τη διενέργεια δημοψηφίσματος, αλλά δεν μιλήσαμε συγκεκριμένα για τον τρόπο που θα ανακοίνωνε την απόφασή του. Το θεωρούσα εν μέρει ένα διεθνές θέμα, για το οποίο μπορούσα να του δώσω χρήσιμες συμβουλές, και εν μέρει εσωτερικό ζήτημα όπου ο ίδιος και οι Ελληνες σύμβουλοί του γνωρίζουν καλύτερα την εσωτερική πραγματικότητα.
«Ο Παπαδήμος είναι ο σωστός άνθρωπος στη σωστή στιγμή»
– Γνωρίζετε τον Λουκά Παπαδήμο από το Χάρβαρντ. Είναι ο σωστός άνθρωπος στη σωστή στιγμή;
– Είναι ο σωστός άνθρωπος για τη συγκεκριμένη στιγμή, όπου αυτό που χρειάζεται είναι η διασφάλιση της έκτης δόσης και της νέας χρηματοδότησης. Και είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για να προσπαθήσει να διασφαλίσει ότι θα πρόκειται για ένα πραγματικό «κούρεμα» 50% και όχι όπως αυτό της 21ης Ιουλίου που έκανε λόγο για 21% και τελικά η μείωση στην ουσία έφθασε να είναι 5%. Επίσης, είναι πολύ σημαντικό ποιο δίκαιο θα διέπει την έκδοση των νέων ομολόγων. Οι Ελληνες πρέπει να επιμείνουν να είναι το ελληνικό ή τουλάχιστον το ευρωπαϊκό δίκαιο, αλλά όχι το βρετανικό.
– Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του κ. Παπαδήμου;
– Εχει πολλές αρετές. Διαθέτει αξιοπιστία και έχει την εμπιστοσύνη της ΕΚΤ και των ισχυρότερων οικονομικών κύκλων, ιδιωτικών και κρατικών. Για να απαντήσω στην ερώτησή σας, είναι ο σωστός τεχνοκράτης για να επιλύσει ένα τόσο δύσκολο τεχνοκρατικό πρόβλημα. Υπάρχει, βέβαια, το πρόβλημα του συνεχιζόμενου πολιτικού αδιεξόδου στη χώρα και αυτό δεν διευκολύνει το έργο του τη στιγμή που τα μέτρα που θα εφαρμόζονται θα είναι πολύ σκληρά για τον λαό.
– Εχει εξαντληθεί η ανοχή των Ευρωπαίων με την Ελλάδα;
– Δεν το έχουν ξεκαθαρίσει ακόμη στο μυαλό τους. Περιμένουν να δουν σε πόσο σοβαρό πρόβλημα θα εξελιχθεί η Ιταλία. Ο καθηγητής του Χάρβαρντ Ρίτσαρντ Πάρκερ φέρνει παράδειγμα το οικογενειακό παρελθόν kathimerini.gr
